Kısaca Online Ödemenin Gelişimi ve Uygulamalarda Kredi Kartı İle Abonelik Sistemleri Hazırlama
Kısaca Online Ödemenin Gelişimi ve Uygulamalarda Kredi Kartı İle Abonelik Sistemleri Hazırlama
Uzun yıllar birçok ödeme sistemini yazan, projelendiren ya da danışmanlık yapan birisi olarak, elimden geldiğinde online ödemelerin geçmişini ve geleceğini anlatmaya çalışacağım. Ne tecrüben olabilir ki diyenler için 2008–2020 tarihleri arasında bir şekilde içinde bulunduğum online ödeme sistemleri üzerinden geçen yaklaşık tutar : 50 Milyon TL +
Bundan çok zaman önce değil yaklaşık 15 sene önce e-ticaret siteleri yeni yeni açılmaya başladığından Türkiye’de kredi kartı sayısı o kadar çok az vardı ki ödemeler Havale-EFT ile gerçekleşirdi.Sonra kredi kartları ve buna bağlı olarak da bankaların online ödemeler için API destekleri artmaya başladı.
Özellikle bankaların API desteğinin artmasından sonra Türkiye’de e-ticaret sektörü hızla büyümeye ve şekillenmeye başladı.
Türkiye’de ve dünyada ilk yıllarda online ödeme işlemleri daha çok fiziksel ürünlerin internet üzerinden sipariş edilmesi ile gerçekleşmekteydi. Daha sonra Steve Jobs’un ilk iPhone tanıtımı ile hiç kimsenin hayal bile etmediği büyük bir online ödeme ve sisteminin ilk adımları atılmaya başlayacaktı.
Akıllı cihazların yaygınlaşması ile büyük bir mobil uygulama pazarı oluşmaya başladı. Burada geliştiriciler kendi uygulamalarını sunarak bunların üzerinden abonelik ya da uygulama içi ürünler satarak gelir elde etmeye başladılar. Pazar ve gelirler büyüdükçe mobil uygulama pazarlarının da geliştiricilerden aldıkları komisyonlarda ciddi derecede artmaya başladı.
Burada artık çok yüksek komisyon oranları vermek istemeyen uygulama geliştiricilerin yeni birşeyler deneme zamanı gelmişti. İlk tepki Spotify’den geldi ve abonelik ödemeleri için kredi kartı seçeneği sundu. Ancak buna izin vermeyen Apple Spotify uygulamasını mağazalarından kaldırdı. Sonra orta yol bulunmaya çalışıldıysa da çatışma halen devam etmekte. Apple tarafından Spotify için verilen açıklama : https://www.apple.com/tr/newsroom/2019/03/addressing-spotifys-claims/
Şimdi başa dönersek, ilk yıllarda banka ödeme apileri sadece tek seferlik bir ödeme destekleyecek şekilde planlanmıştı ve abonelik kurguları için çalışmıyordu. Mobil uygulama sektöründe devasa sıçrayış ve pazar onları da abonelik kurguları için sistemlerini değiştirme zorunluluğuna itti. Ayrıca ortaya çıkan farklı ödeme sağlayıcılar ile ödeme apileri bankalarından tekelinden çıkıp daha hızlı ve daha uygun komisyonlu firmalara da yönelmeye başladı. Ben size burada yeni çıkan ödeme sağlayıcıların da sunmaya başladığı ödeme apileri ile store’lardan bağımsız kredi kartı ile kendi abonelk sistemlerinizi oluşturabileceğiniz birkaç fikir vermeye çalışacağım.
Günümüzde mobil uygulama mağazaları üzerinden kredi kartı ile sanal ürün ya da hizmet satılabilmektedir. Bu sayede geliştiriciler, uygulamalarını bu mağazalarda yayınlayarak, ilgili mağazayı kullanan kullanıcılar üzerinden gelir elde edebilmektedir.
Uygulamalarda Abonelik Süreçleri Nasıl Başlar? Nasıl Devam Eder? Nasıl Sona Erer?
Uygulamalarda çoğunlukla 2 tür ödeme işlemi gerçekleşir. Bunlar Abonelik, Uygulama İçi Ürün Satın Alma
Uygulama İçi Ürün Satın Alma
Bir kereye mahsus gerçekleşen satın alma işlemidir. Herhangi bir yenileme işlemi yoktur. Aboneliğe göre yönetmesi çok kolaydır.
Abonelik
Bir uygulama için bir özellik, uygulamanın tamamı ya da farklı bir kurgu için gerçekleşen bir periyodu olan ve periyot bitiminde yenileme işlemi gerçekleşen ödeme türüdür. Günümüzde en çok bu satın alma işlemi gerçekleşmektedir. Eğer abonelik storelar üzerinden gerçekleşirse, yenileme işlemleri de abonelerin store üzerinde kayıtlı kartları ile gerçekleşmekte ve uygulama geliştiricilere işlem sonucu iletilmektedir.
Bu durumda bizim yenileme paketlerini uygulama içinde kredi kartı ile yönetmek için öncelikle abonenin kart bilgilerini bir yerde saklamamız gerekmektedir.
Kullanıcıya ait kart bilgilerini kendi sistemlerimizde saklayabilmek için çok güvenli ve aynı zamanda yasal prosedürlerden dolayı bazı yasal sorumlulukları sağlamamız gerekmektedir. Bu startup bir proje için yüksek maliyet ve zaman kaybı olacaktır.
Günümüzde kart saklama hizmeti sağlayan ödeme sağlayıcılar artarak devam etmektedir. Bunun için yapmamız gereken kart saklama hizmeti sağlayan, size hedef pazarlarınızda da destek sunabilen bir ödeme sağlayıcı ile anlaşmak yeterlidir. Ayrıca globalde daha fazla kişiye ulaşabilmek için, birden fazla para biriminde destek veren bir ödeme sağlayıcı ile çalışmak, size büyük kolaylık sağlayacaktır.
Türkiye’de kart saklama hizmeti sağlayan ödeme sağlayıcılar: (Benim Bildiğim ve bir şekilde kullandığım)
Globalde yine aşağıdaki providerlar ile çalışabilirsiniz. Bunlar için şirketinizin Avrupa Birliği içerisinde kurulu olma şartı gerekebiliyor.
Ödeme sağlayıcı ile anlaştınız ve artık kart saklayabiliyorsunuz diyelim. Artık yapmanız gereken, aboneliği ilk başlatırken kullanıcıya ait kart bilgilerini ödeme sağlayıcıya göndererek, o aboneye ait ödeme sağlayıcı tarafından size verilecek kredi kartı token bilgisini saklamak olacaktır. Artık bu token ile istediğiniz periyotta istediğiniz tutarda o aboneye ait karttan ödeme çekebiliyor olacaksınız. (Abone kartını kapatmazsa ya da kartında limit olursa.)
Artık hazırlacağınız sistem ile istediğiniz periyotlarda aboneliğe ait ücreti abonenin kartından çekebilir haklarını devam ettirebilir ya da ödeme alamadığınız durumlarda haklarını sonlandırabilirsiniz. Bundan sonrası için artık tamamen sizin abonelik kurgunuza ya da projeninizin ödeme kısımlarında kullanacağınız ücretlendirmeye uygun bir sistem yazmanız olacaktır. Sonraki ödeme isteklerinde kullanıcıya ait kart bilgileri yerine, ödeme sağlayıcı tarafından size verilecek kart token bilgisi kullanmanız yeterlidir.
Eğer ödeme ödeme ve abonelik altyapısı ile hiç uğraşmadan, kredi kartı ile abonelik almak isterseniz, sizin için tüm bu süreçleri yöneten ve abonelik işlemlerini kendisi takip edip, size abone ile ilgili her işlemde webhook ile bilgi veren bir ürün bulunmakta. Zotlo Pay adını verdiğimiz bu ürün ile, sizin kullanıcıya ait aboneliği Zoylo Pay üzerinde başlatmanız yeterli. Sonraki tüm süreçleri Zotlo Pay kendisi yönetiyor ve size anında her değişikliği bilgi veriyor.
Sizin tek yapmanız gereken Zotlo Pay servislerini kullanarak entegrasyon yapmak ve Zotlo Pay’den gelen webhook isteklerini kontrol etmek.
Ön başvuru ve bilgi için https://zotlo.com/ adresini ziyaret edebilirsiniz.
Buraya kadar okuduğunuz için teşekkürler :)
Linkedin: https://www.linkedin.com/in/beytullah/
Twitter: https://twitter.com/beytullah
